Wanneer mag werknemer thuiswerken weigeren?
In de meeste gevallen kan een werknemer thuiswerken niet zomaar weigeren. Dat kan alleen wanneer het verzoek van de werkgever onredelijk is, wanneer de thuiswerkplek niet veilig is of wanneer er omstandigheden zijn die thuiswerken voor de werknemer onmogelijk maken. In alle andere situaties moet een werknemer een redelijk verzoek van de werkgever opvolgen.
Het instructierecht van de werkgever
Als werkgever mag je op grond van artikel 7:660 BW redelijke instructies geven over hoe en waar het werk wordt uitgevoerd. Als thuiswerken noodzakelijk is vanwege organisatiebelang, veiligheid, capaciteit of bedrijfscontinuïteit, dan valt dit onder het instructierecht. Alleen wanneer het verzoek onredelijk of in strijd met afspraken in het contract of de cao is, mag een werknemer dit weigeren.
Thuiswerkplek en arbeidsomstandigheden
De werkgever moet zorgen voor een veilige en gezonde werkplek, ook wanneer de werknemer thuiswerkt. Voldoet de thuiswerkplek niet aan basisvoorwaarden zoals ergonomie, veiligheid of privacy? Dan kan een werknemer thuiswerken terecht weigeren. De werkgever moet dan kijken naar oplossingen of faciliteiten om de thuiswerkplek geschikt te maken.
Redelijkheid en persoonlijke omstandigheden
Werkgevers en werknemers moeten zich houden aan de norm van redelijkheid en billijkheid. Soms is thuiswerken voor een werknemer simpelweg niet haalbaar, bijvoorbeeld door een ongeschikte thuissituatie, zorgtaken, beperkte ruimte of psychosociale belasting. In dit soort gevallen kan weigeren wél redelijk zijn en ben jij als werkgever verplicht om deze omstandigheden serieus mee te wegen.
Structureel thuiswerken
Een tijdelijk verzoek om thuis te werken valt meestal onder het instructierecht. Maar wanneer thuiswerken structureel wordt en neerkomt op een wijziging van de werkplek, dan kan dit een wijziging van de arbeidsovereenkomst zijn. In dat geval moet jij als werkgever een zwaarwegend bedrijfsbelang hebben. Ontbreekt dat? Dan mag de werknemer structureel thuiswerken weigeren.
Let op dat dit ook omgekeerd geldt: als een werknemer langere tijd structureel thuiswerkt, kan er sprake zijn van een verworven recht. Je kunt een werknemer dan niet zomaar verplichten om weer volledig op kantoor te werken, tenzij daar goede redenen voor zijn en de wijziging zorgvuldig wordt gemotiveerd.
Wanneer weigeren niet mag?
Een werknemer mag thuiswerken in ieder geval niet weigeren wanneer:
- Er onvoldoende werkplekken op kantoor zijn.
- Thuiswerken nodig is voor bedrijfscontinuïteit.
- De thuiswerkplek volledig is ingericht door de werkgever.
- Er veiligheids- of gezondheidsredenen spelen.
- Het werk goed vanuit huis kan worden uitgevoerd.
- Thuiswerken in het contract of de cao is afgesproken.
- Er geen zwaarwegende persoonlijke omstandigheden zijn.
Wat kan werkgever doen bij weigering?
Kijk samen of de thuiswerkplek verbeterd kan worden of dat er persoonlijke omstandigheden zijn die maatwerk vragen. Leg afspraken schriftelijk vast en documenteer wat er is besproken. Zo voorkom je misverstanden en creëer je duidelijkheid binnen jouw organisatie.
Kom je er niet uit of twijfel je welke regels in jouw situatie gelden? Dan kun je de casus altijd voorleggen aan Pascal-AI om direct te zien welke verplichtingen jij als werkgever hebt.
Veelgestelde vragen
Mag ik thuiswerken verplichten?
Ja, als het verzoek redelijk is en past binnen het instructierecht. Alleen bij onredelijke verzoeken of ongeschikte omstandigheden kan een werknemer weigeren.
Moet ik een thuiswerkvergoeding betalen als thuiswerken verplicht is?
Dat hangt af van de afspraken binnen de organisatie, cao-bepalingen en eventuele regelingen die gelden voor thuiswerkkosten of faciliteiten.
Wat als een werknemer structureel blijft weigeren?
Dan is het belangrijk om de situatie goed te documenteren en te beoordelen waarom de werknemer weigert. Onderzoek of de weigering terecht is en kijk of aanpassingen of alternatieven mogelijk zijn. Bij blijvende onenigheid is het verstandig om het gesprek open te houden en afspraken duidelijk vast te leggen.
